Σε πάρα πολλούς από εμάς έχει τύχει κάποια στιγμή να αισθανθούμε έντονη ζάλη ή ίλιγγο κατά τη διάρκεια ορισμένων κινήσεων, όπως όταν ξαπλώνουμε στο κρεβάτι, σηκωνόμαστε από το κρεβάτι, αλλάζουμε πλευρό στον ύπνο, σκύβουμε να πάρουμε κάτι από κάτω ή ψηλότερα από ένα ντουλάπι.
Το αίσθημα ζάλης ή και έντονης περιστροφής συνήθως εμφανίζεται αιφνίδια χωρίς προειδοποίηση και κρατάει μερικά δευτερόλεπτα, ενώ συχνά συνοδεύεται από αστάθεια. Επίσης, μετά το πιο έντονο επεισόδιο και για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να ακολουθήσει ναυτία (τάση για εμετό) και διαταραχές της ισορροπίας, βάρος στο κεφάλι και στον αυχένα.
Τι είναι αυτή η παθολογία;
Ονομάζεται ίλιγγος θέσεως (καλοήθης παροξυσμός ίλιγγος θέσεως) και προκαλείται από μια διαταραχή του λαβυρίνθου που είναι το όργανο της ισορροπίας και βρίσκεται βαθιά μέσα στο αυτί.
Που οφείλεται;
Λανθασμένα τις περισσότερες φορές το αποδίδουμε στο αυχενικό σύνδρομο από το οποίο πολλοί από εμάς πάσχουμε ή στην μεταβολή της αρτηριακής πίεσης. Το αυχενικό όμως δεν μπορεί να προκαλέσει ζάλη, αλλά πόνο και αιμωδίες (μουδιάσματα) στα άνω άκρα. Στην πραγματικότητα οφείλεται σε μια διαταραχή του λαβυρίνθου.
Ο λαβύρινθος αποτελείται μεταξύ άλλων από 3 ημικύκλιους σωλήνες που περιέχουν υγρό και αντιστοιχούν στις 3 διαστάσεις του χώρου. Ανάλογα με την κίνηση της κεφαλής θα ενεργοποιηθεί κάποιος από αυτούς.
Στον ίλιγγο θέσεως μέσα στο υγρό του σωλήνα μετακινούνται και ωτόλιθοι που κανονικά δεν θα έπρεπε να βρίσκονται εκεί.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Στις περισσότερες περιπτώσεις η πάθηση αυτή είναι ιδιοπαθής, δεν έχει δηλαδή κάποια συγκεκριμένη αιτία. Σπανιότερα μπορεί να έχει προκληθεί από χτύπημα στο κεφάλι, παθολογίες του αυτιού (Ωτοσκλήρυνση, Λαβυρινθίτιδα, Νόσος Meniere, Χρόνια Μέση Ωτίτιδα, Ωτοχειρουργικές επεμβάσεις), ισχαιμία εγκεφαλική, παρατεταμένη κατάκλιση και ημικρανία.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Οποιοσδήποτε γενικός ιατρός, παθολόγος ή φυσικοθεραπευτής είναι δυνατόν να υποπτευθεί τον ίλιγγο θέσεως και να παραπέμψει τον ασθενή σε εξειδικευμένο ΩΡΛ ιατρό για την κατάλληλη θεραπεία.
Η διάγνωση γίνεται με ειδικούς χειρισμούς του σώματος και της κεφαλής που αναδεικνύουν ποιος από τους 2 (Δεξιός ή Αριστερός) λαβύρινθος πάσχει και ποιος από τους 3 ημικύκλιους σωλήνες αυτού του λαβυρίνθου.
Επίσης πρέπει να αποκλειστούν άλλες αιτίες ζάλης που μιμούνται τον ίλιγγο θέσεως.
Πως θεραπεύεται;
Ο ίλιγγος θέσεως δεν θεραπεύεται με φάρμακα και δεν είναι χρήσιμο το κολάρο. Υπάρχουν ειδικοί χειρισμοί που εφαρμόζονται στο σώμα του ασθενούς από τον εξειδικευμένο ΩΡΛ ιατρό. Είναι πολύ σημαντικό να ανευρίσκεται ποιος από τους 6 ημικύκλιους σωλήνες παρουσιάζει το πρόβλημα, γιατί ο καθένας από αυτούς απαιτεί διαφορετικό χειρισμό για τη θεραπεία του.
Συμπέρασμα:
Πρόκειται για μια καλοήθη πάθηση αλλά πολύ ενοχλητική ή και επικίνδυνη αν για παράδειγμα οδηγούμε αυτοκίνητο.
Τα φάρμακα δεν έχουν θέση γιατί κρύβουν λίγο τα συμπτώματα αλλά δεν θεραπεύουν την αιτία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
-
- Epley JM. The canalith repositioning manoeuvre: for the treatment of benign paroxysmal positional vertigo. Otolaryngol Head Neck Surg 1992;107:399-404.
- Korres SG, Balatsouras DG, Papouliakos S, Ferekidis E. Benign paroxysmal positional vertigo and its management. Med Sci Monit. 2007;13(6):275-82.
- Epley JM. Human experience with canaliths repositioning maneuvers. Ann N Y Ac Sci 2001;942:179-191.
- Lempert T, Tiel-Wilck K. A positional maneuver for treatment of horizontal canal benign positional vertigo. Laryngoscope 1996;106:476-478.
- Jeremy Hornibrook et al. Benign Paroxysmal Positional Vertigo (BPPV): History, Pathophysiology, Office Treatment and Future Directions. Int J Otolaryngol. 2011; 2011
- Camila Nicácio da Silva et al. Vertiginous Symptoms and Objective Measures of Postural Balance in Elderly People with Benign Paroxysmal Positional Vertigo Submitted to the Epley Maneuver.
- Chia-Huei Chu, C et al. Migraine is associated with an increased risk for benign paroxysmal positional vertigo: a nationwide population-based study J Headache Pain. 2015; 16: 62.