Πολύποδες εμφανίζονται σε διάφορα μέρη του σώματος. Δυστυχώς η μύτη και παραρρίνιοι κόλποι δεν θα μπορούσαν να λείψουν από αυτές.
Είναι συχνοί οι πολύποδες; Μπορούν και τα παιδιά να νοσήσουν;
Στο γενικό πληθυσμό το ποσοστό είναι περίπου 2-3%, είναι συχνότεροι στους άνδρες και συνήθως εμφανίζονται μετά την ηλικία των 40 ετών. Τα παιδιά πολύ σπάνια παρουσιάζουν πολύποδες με ποσοστό 0,1%. Αν όμως ανευρεθούν σε παιδική ηλικία, επιβάλλεται έλεγχος για κυστική ίνωση που είναι μια σοβαρή παθολογία.
Που οφείλονται;
Σε κάποιους ανθρώπους υπάρχει η γενετική προδιάθεση να αναπτύξουν πολύποδες, δηλαδή το ανοσοποιητικό του σύστημα στο επίπεδο της μύτης εμφανίζει υπεραντιδραστικότητα σε κάποια ερεθίσματα.
Κληρονομικότητα υπάρχει σε περισσότερο από 50%, όμως σημαντικό ρόλο έχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Αν και αναφέρονται και ως αλλεργικοί πολύποδες, δεν φαίνεται να αποτελεί η αλλεργική ρινίτιδα προδιαθεσικό παράγοντα για την ανάπτυξή τους. Ωστόσο άτομα με ρινικούς πολύποδες εμφανίζουν διαφόρων τύπων αλλεργίες (τροφικές, φαρμακευτικές).
Επίσης ασθενείς με πολύποδες συχνά πάσχουν και από άσθμα ή παρουσιάζουν υπεραισθησία στην ασπιρίνη, παθολογίες για τις οποίες ευθύνεται ο ίδιος μηχανισμός υπερευαισθησίας του ανοσοποιητικού συστήματος.
Πως καταλαβαίνουμε την ύπαρξη πολυπόδων;
Πως καταλαβαίνουμε την ύπαρξη πολυπόδων; Ανάλογα με το μέγεθός τους προκαλούν ρινική αναπνευστική δυσχέρεια, δηλαδή δυσκολία της αναπνοής από τη μύτη που όμως μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες όπως σκολίωση ρινικού διαφράγματος, αλλεργική ρινίτιδα και αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια). Επίσης πολλές φορές παρατηρείται μείωση της όσφρησης ή πλήρης ανοσμία.
Μπορεί ακόμα να προκαλέσουν χρόνια παραρρινικολπίτιδα (ιγμορίτιδα) ή συχνές υποτροπές παραρρινοκολπίτιδας.
Είναι δυνατόν να έχουμε πολύποδες και να μην το έχουμε αντιληφθεί;
Ναι τις περισσότερες φορές τα όποια συμπτώματα αποδίδονται λανθασμένα σε “διάφραγμα”, “αλλεργική ρινίτιδα”, “κρύωμα”, ή ακόμα και “σε σπάσιμο της μύτης σε παιδική ηλικία”.
Συνεπώς χρειάζεται η σωστή διάγνωση για να λάβει κανείς την κατάλληλη θεραπεία και να μην παραδίδει τα όπλα και να θεωρεί ότι θα ζήσει για πάντα με το πρόβλημά του.
Επίσης οι ασθενείς με Coxsackie θα πρέπει να απομονώνονται στο σπίτι για λίγες μέρες, για να αποφεύγουμε την εξάπλωση του ιού.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Οι πολύποδες φυτρώνουν κατά κανόνα βαθιά μέσα στη μύτη και τους παραρρίνιους κόλπους. Συνήθως δεν φαίνονται με την απλή πρόσθια ρινοσκόπηση και χρειάζεται ενδοσκόπηση. Παρουσιάζονται σαν λευκωπές ή υποκίτρινες μάζες που κρέμονται στη ρινική κοιλότητα όπως οι ρώγες του σταφυλιού. Πολύ χρήσιμη είναι επίσης η αξονική τομογραφία που δίνει πληροφορίες για την έκταση της παθολογίας και την ενδεχομένη καταστροφή των γύρω ιστών.
Καρκινοποιούνται οι πολύποδες;
Οι κλασσικοί πολύποδες είναι καλοήθεις και δεν μετατρέπονται σε καρκίνωμα. Όμως υπάρχουν καλοήθεις πολύποδες με επιθετική συμπεριφορά όπως το “ανάστροφο θήλωμα”, οι οποίοι μπορούν να καταστρέψουν τις γύρω οστικές δομές και να προκαλέσουν προβλήματα συνήθως στο μάτι. Η πιθανότητα καρκινοποίησης του ανάστροφου θηλώματος είναι 10%. Το ίδιο το καρκίνωμα της μύτης μπορεί να μοιάζει με πολύποδα. Συνεπώς η διάγνωση των πολυπόδων πρέπει να γίνεται με προσεκτική ενδοσκόπηση, να χρησιμοποιούντα τα ευρήματα της αξονικής τομογραφίας και, όποτε χρειάζεται, να διενεργείται βιοψία.
Πώς θεραπεύονται;
Οι πολύποδες ανάλογα με την έκτασή τους μπορούν να ταξινομηθούν σε 3 μεγάλες κατηγορίες. Στις δυο πρώτες η θεραπεία είναι συντηρητική με κορτιζονούχο ρινικό εκνέφωμα και δισκία όποτε χρειάζεται και συχνή ιατρική παρακολούθηση. Η ανταπόκριση στη συντηρητική θεραπεία είναι συχνά θεαματική, όμως κατά κανόνα παρατηρείται υποτροπή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Στους μεγάλου βαθμού πολύποδες όπως και σε μικρότερους αν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία, συνιστάται η χειρουργική αντιμετώπιση.
Πότε χειρουργούνται;
Είναι η ενδεδειγμένη λύση σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας, σε εκτεταμένη παθολογία και όταν υπάρχει η υποψία ανάστροφου θηλώματος ή κακοήθειας. Πια η αντιμετώπιση γίνεται ενδοσκοπικά (FESS). Τα ενδοσκόπια μπαίνουν από τα ρουθούνια και απεικονίζουν σε μια οθόνη το εσωτερικό της μύτης. Έτσι δεν χρειάζονται καθόλου εξωτερικές τομές, ο πόνος είναι ελάχιστος και η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί μόνο μια μέρα.
Συμπέρασμα
Δεν πρέπει να υποεκτιμάται η δυσκολία στην αναπνοή, η μείωση της όσφρησης, η συχνή παραγωγή ρινικών εκκρίσεων καθώς και οι συχνές ιγμορίτιδες. Μπορεί να κρύβουν μια λιγότερο ή περισσότερο σοβαρή παθολογία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
- Poetker DM1, Jakubowski LA, Lal D, Hwang PH, Wright ED, Smith TL.
Oral corticosteroids in the management of adult chronic rhinosinusitis with and without nasal polyps: an evidence-based review with recommendations. Int Forum Allergy Rhinol. 2013 Feb;3(2):104-20. - Wilson KF1, McMains KC, Orlandi RR.The association between allergy and chronic rhinosinusitis with and without nasal polyps: an evidence-based review with recommendations. Int Forum Allergy Rhinol. 2014 Feb;4(2):93-103. doi: 10.1002/alr.21258. Epub 2014 Jan 2.
- Sharma R, Lakhani R, Rimmer J, Hopkins C. Surgical interventions for chronic rhinosinusitis with nasal polyps. Cochrane Database of Systematic Reviews 2014, Issue 11. Art. No.: CD006990.
- Joanne Rimmer1,*, Wytske Fokkens2, Lee Yee Chong3, Claire Hopkins1 Surgical versus medical interventions for chronic rhinosinusitis with nasal polyps Editorial Group: Cochrane ENT Group
- Stenner M1, Rudack C1. Diseases of the nose and paranasal sinuses in child.
GMS Curr Top Otorhinolaryngol Head Neck Surg. 2014 Dec 1;13:Doc10. doi: 10.3205/cto000113. eCollection 2014. - Fokkens WJ1, Lund VJ, et al
EPOS 2012: European position paper on rhinosinusitis and nasal polyps 2012. A summary for otorhinolaryngologists. Rhinology. 2012 Mar;50(1):1-12. doi: 10.4193/Rhino50E2. - Bohnhorst I1, Jawad S, Lange B, Kjeldsen J, Hansen JM, Kjeldsen AD. Prevalence of chronic rhinosinusitis in a population of patients with gastroesophageal reflux disease. Am J Rhinol Allergy. 2015 May-Jun;29(3):e70-4. doi: 10.2500/ajra.2015.29.4167.