Το ροχαλητό εμφανίζεται σε περίπου 50% των ανδρών και 30% των γυναικών. Υπολογίζεται ότι το μισό αυτών των ατόμων ροχαλίζουν σχεδόν κάθε φορά που κοιμούνται.
Για πολλά χρόνια το ροχαλητό θεωρούνταν απλώς κάτι ενοχλητικό για εκείνους που μοιράζονται το ίδιο δωμάτιο. Δυστυχώς όμως από νεότερες μελέτες πρόεκυψε ότι μπορεί να προηγείται ή και να συνυπάρχει με το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας (ΣΑΥΑ). Το ΣΑΥΑ απαντάται στο 5-10% των ενηλίκων ανδρών ενώ είναι σπάνιο στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση.
Τι είναι η άπνοια;
Είναι η διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο που διαρκεί τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα, ενώ όταν διαρκεί λιγότερο ονομάζεται υπόπνοια.
Τι επιπτώσεις έχει για την υγεία;
Συχνά τα άτομα αυτά αναφέρουν ότι ενώ κοιμούνται αρκετές ώρες υποφέρουν από υπνηλία και αδυναμία, καταβολή κατά τη διάρκεια της ημέρας, ξεχνούν εύκολα, έχουν πολλές φορές πρωινό πονοκέφαλο ενώ συχνά αναπτύσσουν υπέρταση, καρδιαγγειακά προβλήματα και παθαίνουν εγκεφαλικά επεισόδια.
Πού οφείλεται;
Ο αέρας κατά την αναπνοή μπορεί να βρει διάφορα εμπόδια από τη μύτη μέχρι το λάρυγγα, όπως σκολίωση ρινικού διαφράγματος, πολύποδες, υπερτροφία ρινικών κογχών, αλλεργική ρινίτιδα, υπερτροφία αδενοειδών (κρεατάκια), υπερτροφία αμυγδαλών, κύστεις, όγκους, μεγάλο μήκος ή πάχος υπερώας και σταφυλής, μεγαλογλωσσία. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η χαλάρωση των μυών του φάρυγγα και της γλώσσας κατά τη διάρκεια της φάσης REM του ύπνου.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Από το ιστορικό και μια πλήρη ενδοσκόπηση του εσωτερικού της μύτης, του φάρυγγα και του λάρυγγα. Πολύ χρήσιμη είναι επίσης η δοκιμασία Muller που πραγματοποιείται στο ΩΡΛ ιατρείο και προσομοιάζει συνθήκες του ροχαλητού και αναδεικνύει τα σημεία της απόφραξης.
Τέλος η βαρύτητα του προβλήματος μπορεί να καθοριστεί μόνο με υπνογράφημα κατά το οποίο γίνεται καταγραφή των απνοιών-υποπνοιών καθώς και η μείωση του οξυγόνου στο αίμα.
Το ροχαλητό θεραπεύεται;
Η απάντηση είναι ανάλογη με την περίπτωση και τι είναι ο καθένας διατεθειμένος να κάνει γι΄αυτό. Οι τρόποι θεραπείας ταξινομούνται σε τέσσερεις κατηγορίες: από τις απλές αλλαγές κακών συνηθειών ως τη μάσκα ύπνου και τις χειρουργικές επεμβάσεις. Πιο συγκεκριμένα η θέση που λαμβάνει κάποιος κατά τον ύπνο, η παχυσαρκία και η κατανάλωση τροφής και αλκοόλ πριν τον ύπνο παίζουν ρόλο.
Επίσης υπάρχουν οδοντικοί νάρθηκες και ταινίες ρινός που σε κάποιες περιπτώσεις βοηθούν, ενώ για τις σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει η μάσκα ύπνου (C-PAP). Είναι μια συσκευή που φοριέται κάθε νύχτα σαν μάσκα στη μύτη και στο στόμα και σπρώχνει τον αέρα στο αναπνευστικό σύστημα. Είναι πολύ αποτελεσματική αλλά ταυτόχρονα ένα ενοχλητικό μηχάνημα που κάνει παρέα στον πάσχοντα και τη σύντροφο του κάθε νύχτα για την υπόλοιπη ζωή του.
Τέλος σοβαρό ρόλο ανάλογα με τον εντοπισμό του προβλήματος έχουν και οι χειρουργικές επεμβάσεις.
Ανάλογα με το πού βρίσκεται το εμπόδιο γίνεται πλαστική ρινικού διαφράγματος, καυτηριασμός ρινικών κογχών, αμυγδαλεκτομή.
Η πιο γνωστή επέμβαση ειδικά για το ροχαλητό και το ΣΑΥΑ είναι η UPPP. Γίνεται με ραδιοσυχνότητες ή Laser με γενική αναισθησία. Αφαιρούνται οι αμυγδαλές, η σταφυλή και ένα μέρος της υπερώας. Προσφέρει σημαντική μείωση ή και εξάλειψη του ροχαλητού και βελτιώνει τις άπνοιες στο 50% των περιπτώσεων ακόμα και πάνω από 50%.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
- Canova CR, Downs SH, Knoblauch A, et al. Increased prevalence of perennial allergic rhinitis in patients with obstructive sleep apnea. Respiration 2004; 71(2):138-143.
- Cincik H, Cekin E, Cetin B, Gungor A, Poyrazoglu E. Comparison of uvulopalatopharyngoplasty, laser-assisted uvulopalatoplasty in the treatment of primary snoring. ORL J Otorthinolaryngol Relat Spec 2006; Feb 6;68(3):149-155.
- Friedman, Michael MD; Ibrahim, Hani MD; Joseph, Ninos J. BS Staging of Obstructive Sleep Apnea/Hypopnea Syndrome: A Guide to Appropriate Treatment. Laryngoscope. 114(3):454-459, March 2004.
- Marin JM, Carrizo SJ, Vicente E, et al. Long-term cardiovascular outcomes in men with obstructive sleep apnoea-hypopnoea without treatment with continuous positive airway pressure: an observational study. Lancet 2005; 365(9464):1046-1053.
- Rombaux P, Liistro G, Hamoir M, et al. Nasal obstruction and its impact on sleep-related breathing disorders. Rhinology 2005; 43(4):242-250.